1 (129) / 2016: ZWIERZĘ

lions-tigers-and-leopards-oh-my

Oswoić zwierzęta

Zwierzęta gościły w literaturze europejskiej i światowej właściwie od jej zarania: jako towarzysze ludzi, postacie bóstw, omeny. Zarówno mityczne, jak i biblijne początki człowieka wiążą się z obecnością fauny (nie wspominając o teorii ewolucjonistycznej), co pozwoliło Eleazarowi Mieletinskiemu określić ów pierwotny stan ludzkości jako „jeszcze-nie-wyodrębnienie” z natury. W kontekście dzisiejszych badań nad zwierzętami, animal studies i teorii posthumanizmu te początki wydają się niezwykle ważne. Człowiek, twórca kultury, szybko bowiem wyodrębnił się ze świata przyrody, nad którym od tego momentu próbuje zapanować, tj. zdobyć hegemonię nad „dziką” naturą.

mikro_hires29

Delikatność i okrucieństwo. Mikromusic o zwierzętach

Jak być głosem tych istot, które nie posługują się ludzkim językiem? Jak mówić o bliskości okrucieństwa, o wszystkich niewidzialnych, zwierzęcych śmierciach, które nie mieszczą się w ramach projektu ludzkiego życia opartego na nieświadomości, życia bezrefleksyjnego, skupionego tylko na sobie samym? Mikromusic kwestię zwierzęcą podejmuje w charakterystycznym dla siebie śpiewie, który czule koi i w słowach, które podskórnie niepokoją.

sokrates_

„Jesteś cholernym moralistą, który ciągle wszystkich poucza!”

Joann Sfar to światowa marka, znana również w Polsce. Czytaliśmy jego Kota Rabina, Wampira czy Aspirine. Oprócz tego, że jest twórcą komiksów, jest również kociarzem – zerknijcie na jego profil na Instagramie. Ale okazuje się, że pod dachem Sfara jest miejsce również na inne zwierzaki. A raczej cudaki, bo po gadającym kocie przyszedł czas na równie rozgadanego psa. Albo półpsa, jak kto woli. A na pewno filozofa. Poznajcie Sokratesa.

7707_5

Zwierzęta poetyckie. Honek, Bielska, Brzoska

Dzięki obecnej testomanii możemy sprawdzić wszystko – jakiego aktora przypominamy, jaki powinien być nasz partner/partnerka, jak będziemy wyglądać za pięćdziesiąt lat, jakim jesteśmy drzewem, żywiołem, kolorem. Wiele osób porównuje się ze zwierzętami, próbuje przypisać sobie ich cechy. To ciekawi, to zastanawia, to jest takie proste i niezobowiązujące. Zwłaszcza, że do zwierząt nam przecież niedaleko. A jakimi zwierzętami są poeci, według niektórych nieludzcy wręcz, niemówiący ludzkim głosem? Warto to sprawdzić, poddać ich próbie.

Animalia_foto_Marcin_Saldat

Transgatunkowe dialogi. Twórczość Artiego Grabowskiego a natura i kultura

W działaniach performera możemy dostrzec pewien niebezpieczny element, z którym wiąże się tworzenie prac w duchu przekraczania antropocentryzmu (wykorzystywanie natury do własnych, w tym kontekście artystycznych celów). Obecnie gesty artystów są dużo bardziej przemyślane, lecz momentami nadal wykorzystuje się środowisko naturalne do przekazania własnej idei.

Norymberga_rez_1280

Robak komunizmu. Rzecz o Norymberdze Wojciecha Tomczyka

Zaczęło się od zwierzenia pośród czterech ścian przyozdobionych martwymi trofeami. Zło czające się w porożach, wybrzmiało pod postacią kilku słów złożonych w jedno zdanie. „Wykończyłem Pani ojca”. Wołanie martwej kukułki z zegara zawiesiło teraźniejszość, a pnącza przeszłości niespiesznie oplotły główną bohaterkę. I tylko pies za drzwiami wyszczekiwał, co mu leży na sercu.

christmas-crib-figures-1080132_1920

Poszli wszyscy do stajenki – czyli o tym, że do stajenki faktycznie mogli przyjść wszyscy

W trakcie Świąt Bożego Narodzenia trudno nie myśleć o ważnej w tym czasie roli zwierząt. Do Betlejem Maryja udała się na osiołku, a potem to zwierzęta ugościły ciężarną kobietę w stajenkowych progach i pierwsze powitały na świecie jednego z najbardziej znaczących proroków. Na pamiątkę tego wydarzenia powstało parę przedstawień o charakterze performatywnym. Na terenie Polski najbardziej znane są jasełka, stajenka nożonarodzeniowa oraz chodzący po domach kolędnicy.